dinsdag 5 mei 2015



Zevenhonderd nieuwelingen


Op onze bevriende Wijnboerderij 't Heekenbroek in Drempt, gister opnieuw het herplanten van een aantal rijen; dit keer zevenhonderd nieuwe bewortelde stokken. De vorige keer dat een deel van hetzelfde perceel opnieuw geplant werd, twee jaar geleden, gebeurde dat met een grondboor op benzine, door twee man te bedienen. Voor een foto, en ook een verslag van toen, zie http://wijnbouw.blogspot.nl/2013/05/druiven-planten-de-uitzonderlijke-en.html
 
Dit keer een krachtiger grondboor, toegesneden op de wijnbouw en veel beter geschikt voor de toch redelijk zware kleigrond waar we hier doorheen moesten. Het is een eigen vinding van Hofstra Bestratingen uit Zelhem, en de kracht van deze grondboor zit 'm in een hydrauliekpomp, in plaats van een benzinemotor - of handkracht. Hier een filmpje van het ding in actie, gister gemaakt door Job Huisman:
 
Innovatie in de wijnbouw heeft ons hart. Daarom geven we deze reclame hier graag door. Moet u nog planten dit voorjaar? Hier is het adres:

Beleefd aanbevolen. Het ging hartstikke goed.

Copyright (c) Jet Wester 2015

zaterdag 2 mei 2015


Late nachtvorst, de stand tot nu toe

Zojuist een mail van een bevriende wijnbouwer, van Brabantse signatuur, met zijn bevindingen m.b.t. de nachtvorst van de afgelopen tijd. Omdat we er vanuit kunnen gaan dat we voor dit jaar het ergste risico waarschijnlijk wel gehad hebben, en omdat de bevindingen die we kregen goed stroken met de eigen ervaringen, het volgende.


Olie

Het spuiten met een olie (rapsol = 10% Micula, of met 10% zonnebloemolie) heeft in drie wijngaarden waarvan wij weet hebben, niet uitgemaakt voor een tragere uitloop.
 

Frostect

Het spuiten met Frostect (zie voorgaande artikelen) lijkt wel effect gehad te hebben. Bij ons onlangs een nacht van minus 5,6 aan de grond en min 4 op 1,5 meter, met minder schade dan vorig jaar. Vorig jaar bij dezelfde temperatuur-waarden echt alles kapot, en alleen oogst van de latere uitloop, alsnog, van bij-ogen. 

Dit jaar voor het eerst Frostect gespoten, en de Souvignier Gris dit keer zonder zichtbare schade. De Johanniter op het zelfde perceel schade waar de knoppen nog vrij dicht waren; wat verder uit was, is goed gebleven. Misschien neemt een wakkerder knop meer Frostect op, en blijft daardoor beter buiten schot?
 

Inpakken

Ook interessant was opnieuw het bericht dat het inpakken van rijen - dit keer met fleecedoek - de jonge uitloop een grotere knauw had gegeven dan zonder. We kennen dit zelf ook, maar dan van het inpakken met noppenfolie. Toen we de volgende ochtend kwamen, zagen we een omgekeerde isolatie: binnen nog plakkend bevroren (scheutjes en brekende knoppen hadden na het inpakken vocht gewasemd, dat evengoed bevroren was als het water binnenin de cellen), buiten ruime dooi, met een spelend windje.
 

Drukpunten & terugflippen
En opnieuw kwam ons via de mail het interessante idee 'ter ore', dat het misschien uitmaakt of je boogjes of strekkers gebogen hebt. Strekkers hebben over hun hele lengte contact met de koude-geleidende crapaldraad waar ze langs liggen; bij boogjes maar een paar drukpunten.

We hadden deze truc al eerder gehoord, maar zijn er niet heel erg van onder de indruk. We kennen, ook in deze vorst-tijd, het wijngebied van de Nahe in Duitsland, waar percelen met boogjes afgewisseld worden door die met strekkers. Als de ene of andere methode van aanbuigen, zichtbaar verschil zou maken na nachtvorst (en die heeft men daar!), dan zouden de boogjes het inmiddels overal wel weer gewonnen hebben van de strekkers (boogjes zijn traditioneler). Is ons idee. En dat is niet zo...

Voor wie het drukpunten-verhaal aantrekkelijk vindt: hier nog een andere truc. Buig je boogjes of strekkers succesvol (zonder breuk), maar bind ze nog niet aan. Laat ze terugflippen, rechtopstaan dus, zonder enig drukpunt, en met ook een wezenlijk hogere hoogte boven maaiveld. Want ook dat hoort uit te maken: ons inziens zelfs meer dan het drukpunten-verhaal alleen. Bij nachtvorst kan 20 cm hoger boven de grond, wel een halve graad schelen, bij al of geen wind. Iets voor een experiment, volgend jaar?
 

En nog een brainwave...
En in het verlengde van dit alles ook een nagekomen, zojuist gekregen brainwave. We hebben weleens om een uur of 04:00 in de wijngaard lopen wapperen met een groot stuk hardboard, om, als een helicopter boven de Chablis, de warmere lucht uit een iets hoger luchtlaagje naar beneden te duwen. Om 06:00, toen de zon prachtig opkwam was het klaar, met rondom de wijngaard een poedersuiker van ijskristallen op het groen, maar binnen de wijngaard druppels. Het werkte dus, toen. En we waren overigens ook goed kapot...

Maar nu de brainwave. Droontje kopen bij wijze van mini-Chablis-helicoptertje. Geen idee hoeveel neerwaartse push van lucht je met zo'n ding kunt bewerkstelligen, en of dat per apparaat (schoepen, wieken?) verschilt.

Maar als het net precies uw soort avontuur is: wees welkom tot het idee.

En nu echt de lente in. Over een week alweer wat zwavel spuiten?

Met opnieuw dank aan Jeroen van der Eng!

Copyright (c) Jet Wester 2015  

woensdag 29 april 2015


Erg raar filmpje


Wat doen we op dit moment? De laatste paar nachten hingen we een beetje achter laptop of i-pad, om ieder kwartier nieuwe weerkaartjes te bekijken voor de nachtvorst - zie ook de beide voorgaande artikelen. Als het te gek wordt gaan we naar de wijngaard, om te doen wat we kunnen. De Frostect die we vrijdag gespoten hebben (zie beneden) lijkt overigens ook te werken.
 

Om het wachten iets te verzachten hebben we een erg erg erg vreemd maar ook vriendelijk filmpje voor u. Al van vorig jaar, en nog steeds niet heel bekend. Het gaat over een parkiet. En is echt vrij ongelofelijk. Hij maakt zich mooi. Ziehier:

https://www.youtube.com/watch?v=CJIUNNssSVg


Dit bij wijze van tussendoortje. Succes met de ijsheiligen. Groet.


Copyright (c) Jet Wester 2015

 

woensdag 25 maart 2015

Vorstpreventie - deel II


Deze week kregen we van wijnbouw-collega Jeroen van der Eng een mooie aanvulling op ons arsenaal aan middelen om schade van de late nachtvorst te verkleinen (zie het artikel hieronder). De tip - of truc - stond in het Deutsche Weinbaumagazin - jammergenoeg niet goed op te toveren op dit weblog, maar de strekking willen we u niet onthouden.


Vertragen!

Onderzoekingen in het veld hebben geleerd dat een plantaardige olie, met name zonnebloemolie, in een 10%-oplossing in water, gespoten op de knoppen in het 'wolstadium' (een gezwollen knop krijgt een soort wollige pluis, even vóór de uitloop) de uitloop met 5 tot wel 10 dagen kan vertragen. Zo'n vertraging van de uitloop kan in een normaal jaar net voldoende zijn om schade, vaak zo rond de 4e - 5e mei te omzeilen. Te ontduiken. Aan het mengsel in de spuit kan eventueel een vloeimiddel worden toegevoegd, om mogelijke schuimvorming tegen te gaan. En wellicht ook de mengbaarheid in de tank te verbeteren? Aandachtig werken.

We geven de mogelijkheid graag aan u door. Gebruik van andere (zwaardere?) oliën dan zonnebloemolie (zoals sojabonenolie) zou verstikkend kunnen werken, maar de boven beschreven methode hoort noch de uitloop, noch de oogst te reduceren. Wat er gebeurt is dat de CO2-uitwisseling door de oliefilm grotendeels verhinderd wordt, en daarmee het 'ademen' van de knop wordt gereduceerd. Waardoor de uitloop tot een weekje later komt. 

Met dank aan Jeroen van der Eng, wijnbouwdeskundige!

We hebben zelf nog geen ervaring met deze methode. Willen het wel proberen. Maar zoals altijd: uw experimenten zijn van u, inclusief de verantwoordelijkheid voor het gewas.

Voetnoot: een kleine zoektocht op het internet leert overigens, dat de oplosbaarheid van oliën in water sterk verbeterd zou worden door toevoeging van ook enkele druppels vloeibare sorbitol, een niet vergistbare suiker-alcohol, toevallig goed verkrijgbaar bij webwinkels voor de wijnbouw als Brouwland en -markt. Sorbitol mengen in het spuitwater, daarna de olie erbij.

Copyright (c) Jet Wester 2015

donderdag 19 maart 2015


Het werk in de lente... met vorstpreventie


Wanneer je met de seizoenen meeschrijft, zoals we doen op dit webog, krijg je na een paar jaar onherroepeijk ook doublures. Zo ook bij het vroege lentewerk, dat elk jaar naar de aard der dingen vrij veel op het vorige zal lijken. Wie het werk in maart of april op een presenteerblaadje wil, kan onderaan deze lange webbladzij klikken op maart 2014, of -13. Of eerst op de volgende artikelen, beide relevant en ook representatief voor het werk in de lente: http://wijnbouw.blogspot.nl/2014/03/lente-in-de-wijngaard.html
en: http://wijnbouw.blogspot.nl/2013/03/het-eerste-seizoenswerk-het-wordt-een.html
Mocht u begin mei nieuwe druiven gaan aanplanten, zie hier: http://wijnbouw.blogspot.nl/2013/05/druiven-planten-de-uitzonderlijke-en.html


Vorstpreventie

Er zijn ook onderwerpen die - gelukkig - niet elk jaar langskomen. En waarover nog niet apart geschreven is. Zoals de late nachtvorstschade, en wat je er tegen doen kunt.

Vorig jaar, zo lezen we in ons eigen wijngaard-logboek, was er al op 18 april fikse, ook landelijke schade. De uitlopers waren toen al een cm of drie lang. En dat was erg uitzonderlijk, omdat de uitloop normaal pas rond 28 april begint. Nachtvorstschade is dan statistisch meestal rond de nacht van 4 mei, of later: de kritieke periode van de ijsheiligen duurt tot zeker half mei.

Maar goed, de klimaatperikelen van de laatste jaren maken een vroege uitloop, en dus ook een langere periode van vorstrisico zeer wel mogelijk - misschien zelfs ook in de vroege lente die nu voor ons ligt. Vorstpreventie, voor grote en kleinere wijngaarden raakt bij ons dus eerder méér dan minder aan de orde.

We hebben een drietal mogelijkheden voor u op een rijtje gezet. Naast de fakkels, vuurpotten en andere rookmakers die u ongetwijfeld zelf kunt verzinnen en eventueel knutselen...


Warme slangen

De eerste methode die we willen noemen kan alleen als u stroom heeft op de wijngaard, maar is dan ook wel vrij gegarandeerd, en schoon: een warme slang, opgehangen in de rij, in langsrichting, iets onder de uitloop (warme lucht stijgt op). Bij nachtvorstgevaar meestal aanzetten rond een uur of twee in de nacht, en weer uit wanneer de dooi rondom de wijngaard in de ochtend een feit is. Ook zeer geschikt voor grotere percelen.

Voor wie het wil onderzoeken, zie de volgende website - het materiaal is ook in ons land te verkrijgen: http://gencowinemakers.com/docs/Danfoss%20Tri-Fold.pdf


Beregening

De tweede methode, veelvuldig gebruikt in wijngaarden in binnen- en buitenland is de meer bekende beregening. Voor grote wijngaarden is beregening - en de installatie van de installatie - eigenlijk een vak apart, vooral vanwege de grotere waterdruk (pompen). In meer bescheiden percelen kan heel goed en effectief gebruikgemaakt worden van de waterdruk van gewoon kraanwater. Waterdruk op de begane grond (en daar gaan we hier vanuit ;-) is bij ons tussen 2 en 2,5 bar - meestal zo'n kleine 2,5.

Dat betekent dat een klepelsproeier, bijvoorbeeld gemonteerd op een paal, boven de wijngaard gesteld, op kraanwater al een diameter, een werkzame cirkel kan hebben van minstens 20 meter. Belangrijk is dat de sproeiers zelf ook vorstbestendig zijn - met een aangroeiende klont ijs op de sproeier zelf is het feest immers gauw voorbij. Hier zijn er een paar, zelf ook bestand tegen vorst: http://www.beregeningsspecialist.nl/messing-klepelsproeiers-vorstbeveiliging.ashx

Wanneer een cirkel-beregening voor u echt slecht uitkomt, bijvoorbeeld vanwege een naastliggende tuin, kunt u ook sectorsproeiers proberen, die bijvoorbeeld een halve cirkel kunnen doen: http://www.beregeningsspecialist.nl/pop-up-turbinesproeiers-falcon-6504-sector-sproeier.ashx

Verneveling is bij beregening belangrijk: de hoeveelheid water, nodig voor beregening, is op de jonge scheuten gemeten 3 mm per uur. Teveel water / te dikke druppels geven maar extra ijs op het jonge groen, dat bijvoorbeeld kan breken onder dat extra gewicht. En het geeft een onnodig extra waterballet in de wijngaard - vooral op kleigrond ongewenst. Bovengenoemde sproeiers zullen dit probleem niet snel geven. Vernevelen / het verlagen van het effectieve debiet aan water kan ook door de sproeiers hoger te stellen - langere palen o.i.d. Ruim oefenen boven nul!


Essentieel bij beregening

Extreem belangrijk bij het beregenen is dat je doorgaat, in de ochtend, tot het ijs rond de scheuten op natuurlijke wijze, vanzelf is gesmolten. En dat kan wel tot een uur of half elf in de ochtend duren! Bij eerder stoppen dan volledige dooi-tijdens-het-sproeien, kan het groen alsnog even, pats kapotvriezen.

Beregening van de wijngaard moet bij echte nachtvorst meestal tussen drie en vier uur 's nachts begonnen worden - wanneer de thermometer bijna op nul staat. Ruimere marge aanhouden bij waterslangen op de grond. Wanneer die, laag bij de grond, nét even eerder bevriezen, zou dat grote pech zijn, voor u en uw tuin. Strómend water in de slang bevriest niet, bij dit soort nachtvorst-waarden. 



Biologisch middel

Voor wie de vorstpreventie eerst wat bescheidener wil aanpakken, maar toch in elk geval - experimenteel - iets achter de hand wil hebben, is er de biologische mogelijkheid van een spuitmiddel genaamd FrosTect, met als werkzame stof een proteïne genaamd Harpin, dat zorgt voor de toevoer van meer koolhydraten en zouten in het jonge weefsel, en zo maakt dat het water in de jonge cellen minder snel en graag wil kristalliseren tot ijs. En juist die kristalvorming van water tot ijs is de oorzaak van het kapotbreken van het weefsel.

In ons artikel eerder deze week (17 maart 2015) pal hieronder, hebben we reeds websites met uitleg en verkoop-mogelijkheid gegeven. Scroll naar beneden of klik hier: http://wijnbouw.blogspot.nl/2015/03/gewasbescherming-uit-twente-als-er-geen.html 


Dit artikel is dank verschuldigd aan Job Huisman, van de mooie Wijnboerderij 't Heekenbroek in Drempt (www.heekenbroek.nl) voor zijn grote detail-kennis van allerhande serieuze methodes van vorstpreventie. Vrijelijk gecommuniceerd. Dank!


Copyright (c) Jet Wester 2015

dinsdag 17 maart 2015


Gewasbescherming uit Brabant & Twente


Als er geen Brabantse Wijnbouwers waren, zouden ze moeten worden uitgevonden. Deze week kregen we op de valreep een nieuwe service van deze club onder ogen: een samen-aankoop van middelen voor de wijngaard. Met alles wat uw hartje als wijnboer(in) begeren kan - tenzij uw hart ook uit zou gaan naar vrij onbereikbare professionele bestrijdingsmiddelen. Daarvoor heeft u een eigen spuitlicentie nodig. Maar dat het ook zonder kan, bewijst het immer enthousiaste contingent deeltijd-wijnboeren in binnen- en buitenland. En natuurlijk ook al wat strikt bio en biodyn is, professioneel en anderszins.  

Om u warm te maken voor een Brabants lidmaatschap hier een lijstje - verdere beschrijving en aankoop alleen voor leden. Waarschijnlijk komt onze tip voor dit jaar net te laat (het seizoen begint immers al, met het spuiten van zwavel bijvoorbeeld), maar men heeft door het jaar heen ook gezamenlijke aankoop van allerhande ander moois, als druivenplanten en gisten voor de wijnkelder. Hier een webbladzij om in te grasduinen (zoek in de taakbalk links): http://www.brabantsewijnbouwers.nl/index.php?section=7

En het lijstje Brabantse gewasbescherming:


Rapsöl (koolzaad/raapzaadolie)
Spuitzwavel
Magnesiumfosfiet
Koperfosfiet
Cal-Tech ( Calcium-meststof)
Photo-Finish (Silicium-meststof)
Magnesium-shuttle.
Vino Komplett (Universele bladmeststof voor wijnstokken).
Kaliwaterglas
Kalium-bicarbonaat
Cocana (Uitvloeier/hechter)


En zeg nu zelf: waar in Nederland kun je verder koperfosfiet kopen, of kali-waterglas? Ja, er is een natrium-waterglas (Silinal van Ecostyle) in de handel, maar kali in de druiven is echt beter dan natrium, en de Brabantse prijzen zijn onovertroffen.

Let wat het middel waterglas betreft trouwens ook even op een artikel later dit jaar op dit weblog, in het kader van de bestrijding van de suzukii-fruitvlieg. Hier al even aangestipt: http://wijnbouw.blogspot.nl/2014/09/suzuki-fruitvlieg-vanmiddag-een-vrij.html


Late nachtvorstschade

Maar de BB'se WB'ers zijn niet de enige providers van zulk moois. En omdat u voor een Brabantse bestelling dit jaar waarschijnlijk net achter het net vist (er is een einddatum gezamenlijke bestellingen; volgend jaar bent u de eerste), hier ook een bescheiden plug voor Vitis Vino in Bentelo (winkel en webwinkel, geen club). Alwaar bijvoorbeeld ook een spuitmiddel dat binnenkort, bij de dreiging van late nachtvorst-schade heel goed gebruikt kan worden als experiment.

Het middel heet FrostTect, en kan misschien een bescheiden beregenings-installatie overbodig maken, zie ook http://www.yves-kessler.de/pdf/PHC_FrosTect.pdf

We proberen het zelf dit jaar (als het nodig is) en houden u op de hoogte. 

De afdeling gewasbescherming van Vitis Vino is hier:





Voor info over wat ze zoal dóen, die gewasbeschermers: zie op dit weblog een flink aantal artikelen, onder Ziekten in de horizontale taakbalk, boven. Als u onderaan zo'n lange webbladzij bent aangeland: klik op "oudere berichten" rechts onder en u krijgt nog ééns zoveel. En dan nog een keer... Veel plezier!


Copyright (c) Jet Wester 2015

dinsdag 20 januari 2015

Woelmuizen


Onlangs satellietbeelden uit de ruimte: Friesland als prairie-landschap, dor en kaal. Oorzaak is een muizenplaag, die het grasland hectaren lang en breed kapotmaakt. De muizen graven gaten en vreten massaal aan de wortels van het grasland, tot er een bruine, dode pulp overblijft. Hier een artikel met foto, en ook een filmpje van de immer sympathieke verslaggeefster Pauline Broekema: http://nos.nl/artikel/2013042-muizen-veranderen-friesland-in-prairie.html


Hoewel we niet in Friesland waren, en dus ook geen verstekelingen hebben kunnen meenemen, is er bij ons, in de Arnhemse wijngaard - in de zwartstroken om precies te zijn - op dit moment ook een plaagje, van woelmuis. Per druivenplant, Johanniter en Souvignier gris, zo'n drie of vier muizengaten, om de stam heen: oost, west, noord en zuid. Zachte winter na zachte zomer na zachte winter schijnt een veroorzaker te zijn - naast het feit dat de muizen een cyclus hebben die neigt naar ééns in de vijf jaar een explosie van aantallen.

De woelmuizen op onze wijngaard hebben als uitvalsbasis voornamelijk de gangen van de mol, die nu in winterslaap is, maar die we langs de druiven gedogen, want mollen eten geen wortels maar emelten oftewel engerlingen - die op HUN beurt wel aan de wortels zitten. Mollen als Nützlinge dus, om een Duits wijnbouw-woord te gebruiken.

Maar dan ook woelmuizen als Schädlinge. Ze vreten aan wortels, en kunnen ook penwortels bovenaan doorknagen. Moezelvriend Harald Steffens, wijnbouwer en blogger, schreef al eerder over een (gelukkig nog beperkte) schade van de woelmuis in één van zijn wijngaarden; de link is hier:
http://www.steffens-kess.de/cms/2009/06/03/sechs-auf-einen-streich/


Wat is er aan te doen? Je kunt, zoals ook Steffens al aangeeft, als een Oostenrijkse Landwirt proberen op enthousiaste wijze hun kleine domme hersentjes in te slaan: http://www.hausmaus.at/SpatenWuehlmausHerausschlagen01.htm

Andere methode is het inspuiten van de gangen met koolzuur (zwaarder dan lucht, dus verstikkend) of koolmonoxide (giftig), bijvoorbeeld na aanschaf van een soortgelijke machine: http://www.deboerdrachten.nl/bestrijdingsmiddelen_/ongedierte_bestrijding/mollenbestrijding_20/5040354/Mauki-Mollenbestrijder-type-MAUKI-H-6-5-pk/
Met dank aan Job Huisman, Wijnboerderij 't Heekenbroek, voor doorgeven van deze link - en nog een heleboel meer...


Wat wij op dit moment zelf proberen, is om de gaten aan de ene kant van de zwartstrook, met ruim aarde eromheen, op een brede schop te nemen, omgekeerd terug te gooien en een trap na te geven. Verstoren dus. De gaten aan de andere kant van de zwartstrook krijgen een beetje van een speciale muizen-lekkernij ingestrooid, in de hoop dat de muizen die lekkerder vinden dan wortels.


Of iets hiervan helpt, zal blijken in het voorjaar, bij de uitloop - of dus het gebrek aan uitloop...


Theoretisch kan er ook een lichtpuntje zijn. Sommige druivensoorten (het wordt van Solaris wel gezegd) kunnen soms baat hebben bij een flinke, verjongende wortel-snoei - zoals ook van Japanse bonzaï bekend. Zelfs penwortels mogen daarbij op een zekere diepte doorgenomen worden. 


We hopen natuurlijk dat het euvel op deze manier toch ten goede zal keren. Maar meer nog hopen we op de allerbeste manier die de natuur zelf heeft om woelmuizen (en overigens ook ander schadelijk gedierte, als Suzukii-fruitvliegen) aan te pakken, namelijk: even een flinke vorstperiode. Februari moet éven z'n best doen.


We zullen verslag doen van de schade, of het gebrek aan schade, in het voorjaar. Dan kunnen we een betere inschatting geven, wat de woelmuis in ons land doet met een wijngaard. De onze, om precies te zijn. AU!


Copyright (c) Jet Wester 2015   

woensdag 24 december 2014

Everybody must get stoned...


Bovenstaande uitspraak, of wens, origineel van Bob Dylan, is in de wijnwereld een gevleugeld woord geworden door wijnbouwer Reinhard Löwenstein, van het wereld-beroemde Weingut Heymann-Löwenstein in Winningen aan de Terrassenmosel - trouwens ook een door Löwenstein zelfs gepatenteerde benaming voor wat vroeger een beetje denigrerend de 'Untermosel' heette.

Löwenstein heeft zijn landstreek van steile & steilste wijnbergen (de Bremmer Calmont, in hetzelfde gebied, wordt zelfs de steilste wijnberg van de wereld ge-noemd) weten op te waarderen tot één van de beste Riesling-terroirs die er zijn. Met Everybody must get stoned vestigde hij daarbij in één keer de aandacht van de wereld op de unieke, extreem stenige bodems voor de Rieslings uit deze streek: de soms nauwelijks verweerde grijze leisteen, blauwe leisteen, Rotliegende, kiezeladers - allemaal terug te vinden, tot op de etiketten van zijn wijnen...


We zijn het hier persoonlijk overigens van harte mee eens - zeker met de hoge wijnkwaliteiten - en mogen ons gelukkig prijzen een mooi partijtje Terrassenmosel in de wijnkelder te hebben, broederlijk naast onze eigen wijnen.


Maar daar gaat dit stukje niet over. We willen de uitspraak van Dylan & Löwenstein ook in een meer letterlijke betekenis nog even in uw aandacht aanbevelen. Oude hippies die we zijn...


Hieronder, bij wijze van einde-jaars groet, een wat ons betreft machtig filmpje. Een BBC-verslaggever doet, dat is zijn vak, verslag van een verbranding van een grote hoop stevige drugs. Alleen: hij staat wat te dicht bij het vuur...

Nooit was gegiechel aanstekelijker. Klik op:

https://www.youtube.com/watch?v=ZRzAhOxtLLI

Beter nieuws dan dit hebben we niet, noch een beter voorbeeld voor het komende nieuwe jaar. 

Everybody must get stoned! Please.

Het zou een hoop schelen.

Heb het goed!


Copyright (c) Jet Wester 2014

dinsdag 2 december 2014


Winterboekje

 
De winter is in de wijnbouw vaak de tijd om wat bij te lezen. Zeker de december-maand, waarin de wintersnoei nog niet al te veel aandacht eist, en waarin ook de rijping van de wijnen in de wijnkelder grotendeels z'n eigen gangetje gaat, is uitstekend voor wat opfrissen of bijspijkeren van kennis. 
 

Natuurlijk bevelen wij integraal ons weblog aan, met 118 meest vak-artikelen, plus een online boek. Maar voor wie dat wat veel is, of voor wie niet zo gewend is te grasduinen in zulke hoeveelheden tekst, hebben we wat interessante artikelen op een rijtje gezet, als ingang tot een paar onderwerpen die wij zelf nu eenmaal, en altijd maar weer, ontzaggelijk boeiend vinden. Beetje in decemberstemming wel: meer algemeen dan technisch. Hier komen ze.
 


Bijzondere plant, bijzonder vak

Altijd al willen weten wat de druif, als plant alleen al, zo uniek & geweldig maakt - en waarom de wijngaarden van Bordeaux tot Bourgogne, en van Beaune tot Bronkhorst er uitzien zoals ze er uitzien? Inclusief de verschillen? Ga dan naar het allereerste artikel van het weblog: http://wijnbouw.blogspot.nl/2012/05/een-bijzondere-plant-de-druif-is-een.html

 
Bijzondere planten, bijzondere mensen. Een erg boeiende stroming in de wijnbouw - ook als het niet per sé de uwe is, of de mijne - is de biodynamica. Hier twee stukken, met uitleg van de highlights: http://wijnbouw.blogspot.nl/2012/12/de-zon-de-maan-en-de-sterren-in-een.html

Zie ook: http://wijnbouw.blogspot.nl/2012/05/beste-peter-er-zijn-in-nederland-nog_16.html
 

En wat weten we nu helemaal van de bloeiwijze van de druif? Dat er kapjes of mutsjes worden afgeworpen (huh ??) - en dat de bloemen, bij mooi weer een tere, ijle geur van druiven door de wijngaard verspreiden? Zie http://wijnbouw.blogspot.nl/2012/06/bloempjes-op-verzoek-van-een-lezer-een.html


En tot slot, simpel vraagje: wanneer is een druif eigenlijk rijp - en wat is dat precies, rijpheid? Gaat dat over suiker, of over zuur... of over nog iets anders? En kun je dat ook zien? Zelfs van een afstand? Yes: http://wijnbouw.blogspot.nl/2012/09/rijp-rijp-wanneer-is-een-druif-rijp.html


 
Poëzie
 
Het is op dit weblog niet alleen wijnbouw - of zelfs technische wijnbouw. Afdelingen als Ziekten, Wijngaard en Vinificatie in de horizontale taakbalk boven, geven gerichte informatie, over het werk in de wijnkelder, of de wintersnoei, het aanplanten van nieuwe stokken - tot en met het afmeten van duizendste grammen van het één of andere ingrediënt. We verwijzen voor al deze techniek naar de afdelingen voornoemd.
 
Met één aanvulling: als u in zo'n afdeling onderaan een web-bladzij bent aangeland, maar het artikel of onderwerp dat u zocht was er nog niet bij, klik dan op Oudere Berichten, in groene letters, rechts onderaan die lange bladzij. Dan komt er nog eens zo veel - en dan vaak nog een keer...

 
Maar niet alléén wijnbouw dus. Af en toe glipt er zelfs een heel gedicht tussendoor. We willen hier twee Belgische grootmeesters, opnieuw de ruimte geven: Hugo Claus en Miriam van Hee. 

Claus: http://wijnbouw.blogspot.nl/2013/05/groot-zomergroen-we-zijn-aan-het-werk.html
 
 
 
Even poëtisch wat ons betreft, maar niet een letterlijk gedicht, is het volgende filmpje, want filmpjes zitten er ook in. Deze is van de bruidsvlucht van de honingbij in het voorjaar. Behoorlijk ongelofelijke footage - we konden het niet laten: http://wijnbouw.blogspot.nl/2012/11/een-vleugje-voorjaar.html

 

Wijn
 
Als laatste onderwerp van dit 'winterboekje': de wijn, de wijn. Als eerste artikel onze eigen filosofie op wijngebied. Voor wie soms ook wat moe wordt van de vigerende vineuze nomenclatuur, hier een artikel dat zegt dat het zonder woorden allemaal veel beter (en vaak ook duurder) wordt: http://wijnbouw.blogspot.nl/2014/05/mineraliteit-fruit-of-nog-iets-anders.html


Als tweede een artikel over de Slow Wine - en hoe die zich verhoudt tot de wereld van de supermarktwijnen. Meneer Hamersma maakt zijn opwachting, alsmede de Jumbo - en ook de eens zo beroemde Pepsiproef: http://wijnbouw.blogspot.nl/2013/09/slow-wine-terwijl-onze-ries-e-ls-onze.html


En om toch af te sluiten met een ietsje technischer stuk, hier een artikel over het zuur in de wijnkelder. In de hoop u warm te krijgen voor ook de meer technische ins en outs van wijnbouw en wijnbereiding.

De stijl van een wijn wordt voor een groot deel bepaald door de soorten zuur die de keldermeester toelaat, wil bewaken of juist wil omtoveren in een ander soort zuur. Vooral voor wit maakt dit een vaak groot verschil - zoals de wereld van verschil tussen een Chardonnay uit de Chablis naast een Riesling van de Bernkasteler Doctor aan de Mittelmosel. Hier is het artikel: http://wijnbouw.blogspot.nl/2012/11/appelzuur-melkzuur-in-de-wijnbereiding.html


We hopen dat u dit jaar net zo goed en zonder (blijvende) kleerscheuren bent doorgekomen als ons mocht gebeuren - en wensen u voor straks alvast een aandachtige, meditatieve wintersnoei. 

Voor nieuwjaarswensen is het nog wat vroeg. We spreken elkaar nog wel...


Toegift? O.k. Maak hier uw eigen theeplantage: http://wijnbouw.blogspot.nl/2012/06/exotische-plannetjes-wijnbouw-in.html


Copyright (c) 2014 Jet Wester

maandag 10 november 2014


Schimmeltolerantie & wijnkwaliteit

Op dit moment wordt er in Europa, en ook in Nederland, gewerkt aan manieren om de reputatie van onze schimmeltolerante druivenrassen te verbeteren. Dat is niet ondienstig, omdat al wat niet traditioneel is, qua rassen en wijnen, af en toe nog steeds zwaar in de vuurlinie ligt - in Nederland, maar zeker ook in België.

Je kunt dan wijzen op de ecologische teelt, die milieuvriendelijker is dan de teelt van traditionele soorten. Maar daarmee ben je er niet. Want dat raakt niet echt de kern van de kritiek.

De meest bijtende kritiek gaat, zoals velen bekend zal zijn, over de vermeende 'onedelheid' van de nieuwe rassen, en hun mindere wijnkwaliteit. We hebben aan die 'onedelheid', het gebrek aan 'raszuiverheid' (brrrr, wat een woord), in een eerder artikel op dit weblog al eens serieus aandacht besteed; het stuk heeft als titel Vitis vinifera, en is te vinden in de afdeling Druivenrassen in de horizontale taakbalk hierboven. Of klik hier: http://wijnbouw.blogspot.nl/2013/05/vitis-vinifera-en-soms-worden-we-echt.html

 

BOB en BGA

Je kunt het probleem echter ook van een meer positieve kant benaderen. Alle druivenrassen, ook de nieuw toegelatene, zijn zeer grondig getest, op teelt, op eigenschappen van de plant, en zeker ook op wijnkwaliteit. Die grondigheid maakt dat de wijn van een ras, in Europa alleen officieel als kwaliteitswijn te boek kan komen te staan als de soort in aanmerking komt voor een 'BOB-' of een 'BGA'-aanduiding, voor 'Beschermde Oorsprong Benaming' of 'Beschermde Geografische Aanduiding'.

Dit zijn dé vigerende, officiële kwaliteitsbenamingen voor heel Europa, ontwikkeld door een samenwerkingsverband van haar verschillende wetenschappelijke instituten, en geïmplementeerd door de lidstaten. En het blijkt dat onze Nederlandse wijnen met vlag en wimpel door deze strenge, officiële Europese ballotages heen zijn gekomen. Die dus de primaire waarmerken zijn voor wijnkwaliteit.

Dat is mooi. En op langere termijn zullen de mensen (en misschien met een lichte vertraging ook journalisten, vinologen, wijnschrijvers) hier waarschijnlijk aan gaan wennen, zodat de slechte reputatie van onze wijnen, als inferieur in kwaliteit vergeleken met de traditionele soorten, er langzaam uitgroeit.
 
Maar we kunnen hier, zoals nu in Nederland gebeurt, ook zelf iets aan doen. Door de blote feiten heel nauwgezet te onderzoeken, daarover te rapporteren, met eventueel ook de spin off van kortere artikelen die dezelfde feiten, even bloot, bij een groter publiek onder de aandacht brengen. Voortrekker voor Nederland, qua studie en feitelijke rapportage is op dit moment Simon Crone, voormalig voorzitter van het Wijngaardeniersgilde; een man met een groot Europees netwerk en een goed onthaal bij de internationale wijn(bouw)-instituten.


L'Institut Coöperatif du Vin

Eén van de interessante 'blote feiten' waar deze onderzoeker op stuitte is het waard om ook hier eventjes apart vermeld te worden. Het gaat om een vergelijking van wijnkwaliteiten, door het Franse Institut Coöperatif du Vin, kortweg ICV.

De afgelopen twee jaar werd door dit Institut een onderzoek opgezet, bestaande uit 12 proeverijen met 190 proevers, en 57 wijnen van 32 nieuwe wijnrassen, waaronder bijna alle in Nederland aangeplante soorten. Van al deze wijnen werd de wijnkwaliteit uitputtend 'gemeten', door ze systematisch te vergelijken met gekend goede wijnen van traditionele rassen als Chardonnay voor wit, en Pinot Noir en Merlot voor rood.

De gedetailleerde uitslag zullen we u hier besparen, maar een tipje van de sluier, u raadt het al, is dat er geen significante verschillen in kwaliteit werden geproefd. En waar dat wel zo was, scoorden de resistente soorten even vaak 'beter' als de traditionele. En dit alles, komend uit het vaak chauvinistisch genoemde Frankrijk. Het was blijkbaar inderdaad een ernstig en wetenschappelijk precies onderzoek.
 

Cultuurdragers

Belangrijk werk allemaal, zowel het onderzoek als de rapportage. Het zal niet betekenen dat het gekrakeel van domoren nu zal verstommen - dat doet het in de geschiedenis immers nooit - maar wel dat in elk geval de verstandige mensen, de cultuurdragers van onze samenleving, leren begrijpen dat er hier inderdaad iets te léren valt - méér dan het napraten van andermans' oudbakken vooroordelen. Het zal ook maken dat de 'die-hards' onder de wijnschrijvers, die ondanks een wagonlading feitelijkheid nog steeds met veel plezier ageren tegen de schimmeltolerante rassen, steeds meer alleen komen te staan.
 

Rapport

Het eerste rapport voor het Nederlandse taalgebied is inmiddels beschikbaar; een Engelse versie staat op stapel. Zie voor het Nederlandse rapport: http://www.wijngaardeniersgilde.nl/sites/default/files/pdfs/DeOntwikkelingvanDruivenrassen-20140807-distr-versie-1a.pdf


Goede arbeid dus - of je nu persoonlijk heel warm loopt voor dit soort onderzoek, of zelf, als wijnbouwer, toch al voldoende overtuiging mag putten uit de kwaliteit van je eigen jaarlijkse wijnproductie. Goede wijn moet ook goed ontvangen kunnen worden...


Berliner Wein Trophy

En dat gebeurt gelukkig steeds meer. En steeds ontspannener. Vergelijk bijvoorbeeld maar eens hoeveel Nederlandse wijnen er tegenwoordig bij de prestigieuze, en volslagen objectieve Berliner Wein Trophy medailles ontvangen. Deze zomer nog: drie Berlijnse zilveren medailles voor onze eigenste vrienden van Wijnboerderij 't Heekenbroek in Drempt. En dat doet goed. Zie voor de pure aardigheid, ook even het volgende, recente en gave stukje: http://www.anne-wies.nl/restaurant-en-logis-de-tuinkamer-ruurlo/

En dit is niet het enige wijnbedrijf dat inmiddels in het buitenland - en zelfs ook in eigen land - serieus genomen begint te worden. Er is toekomst!
 

Copyright (c) Jet Wester 2014

maandag 3 november 2014


Ouderwetse wijnbouw - moderne wijnen

 
Hoe staat het er mee, begin november? Eigenlijk heel goed. De witte wijnen zijn uitgegist: Riesèl, Souvignier Gris en Johanniter. Weken eerder dan vorig jaar. De Johanniter werd dit jaar bij ons geoogst op 18 oktober; vorig jaar op 7 november. Een bijna raar verschil. Hetzelfde geldt voor de beide andere soorten.

En ze zijn al opvallend goed te drinken, de wijnen van 2014. Met een totaalzuur dat anders dan andere jaren al heel acceptabel is. Ook de mildheid zal niet om heel veel zoet(reserve) vragen deze keer. Nog niet eerder meegemaakt: wijnen die direct na vergisting al vrij nadrukkelijk uitnodigen tot proeven, proeven en nogeens proeven - glaasjes vol als je niet uitkijkt. Maar dat doen we niet! Nu eerst rijpen, rijpen en nogeens rijpen. Tot eind april.
 

Naar de Moezel

Maar niet alleen het resultaat van de vroege oogst telt. Ook de manier waarop. We zijn dit jaar bezig ons nog wat meer te bekwamen in het verwerken van de druiven, tot en met vinificatie, op onze eigen manier. Daarvoor hebben we in september onze vrienden aan de Moezel weer eens opgezocht - om in & rond hun wijnkelders te praten over het Hoe. En het Wat. En nu, na onze oogsten en vinificaties, mogen we aanstaand weekend nog even terug, om opnieuw even touch down te maken bij een paar wijnmakers daar. Bijvoorbeeld om uit te vinden of 2014 ook bij hun (weer eens) een goed jaar lijkt te worden. Aan Moezel en Nahe leek 2013 niet echt een topjaar. 'Säurebetont' is vaak het woord: vrij hoog in het (appel)zuur. Meer dan in Nederland, naar het lijkt.
 

Eenvoud

Maar het meest interessant bij onze wijnbouw-contacten daar, is op dit moment de eenvoud van de technieken die bij verwerking en vinificatie gebruikt worden. Vlak vóór de oogst waren we bij Harald Steffens, Rieslingwinzer te Reil, die bezig was de apparaten schoon te maken voor de aanstaande verwerking. Buiten stond een grote, hardgroene kneusmachine - een houten brontosaurus met een knol van een vrij primitieve electromotor er aan vast. Lekker ding, maar het opvallende was: dus geen ontsteler voor dit gerenommeerde Riesling-wijngoed. Alleen kneuzen, en de steeltjes van de trossen gewoon mee in de pulpweking. Want die steeltjes zijn toch al goeddeels verhout, en geven dus geen bitterstoffen of stroefheid meer af. Een paar weken later zagen we het ding terug op zijn weblog - compleet met charmante toevoeging, onder de veelzeggende titel "Eine schöner wie die andere":
 



hier een link naar het artikel zelf: http://www.steffens-kess.de/cms/2014/10/05/weinernte-2014-eine-schoner-wie-die-andere/
 
Ook zijn topwijn van 2013, een Reiler Goldlay Spätlese trocken, die we hier op dit moment naast ons hebben, werd met dit monstertje gemaakt. We waren blij, toen we dit apparaat zagen, dat ook wij onze ontsteler indertijd van de hand gedaan hebben. Aan iemand die ook veel blauwe druiven had om er doorheen te slingeren. Een rode pulpgisting - die immers veel langer duurt, met ook al (uitlogend) alcohol in het spel - heeft wel graag echt ontsteelde pulp.
 
Ook wij doen het sindsdien, als echte Moselaner, voor onze witte wijnen met alleen een kneuzer. Veel makkelijker te sjouwen, te stouwen en schoon te maken - en we missen de ontsteler geen moment in de wijnkwaliteit, bij volle rijping.
Harald Steffens is overigens al eerder even ter sprake geweest op dit weblog, in de bijdrage http://wijnbouw.blogspot.nl/2012/06/bloempjes-op-verzoek-van-een-lezer-een.html
 

Unplugged

Ook een tweede vriend aan de Moezel, Martin Müllen, mochten we in september opnieuw begroeten. Hij is vele malen bekender dan vriend Steffens, met wijnen die door Gault Millau, Stuart Pigott etc. tot de absolute Rieslingtop gerekend worden - maar die haast nog 'ouderwetser' gemaakt worden, voor zover dat aan de Moezel mogelijk is. Weinbau unplugged, met verbazend weinig stroomverbruik. Het volgende tv-filmpje is de moeite van het proberen waard (ook als hij niet in de eerste poging goed opgetoverd wordt):    http://www.ardmediathek.de/tv/Weinherbst-Die-besten-Filme/Weingeschichten-Der-Retro-Winzer/SWR-Fernsehen/Video-Podcast?documentId=5358688&bcastId=3065194
 
Martin Müllen staat ook al eerder te pronk op deze bladzijden, zie: http://wijnbouw.blogspot.nl/2012/06/op-reis-deel-i-martin-mullen-succes.html
 
En aanstaand weekend mogen we weer...

Fijn leventje, zo.

Copyright (c) Jet Wester 2014

maandag 20 oktober 2014


Het middel Exact nog maar beperkt beschikbaar

Tijdens de druivenoogsten kom je vaak nog even opnieuw tegen, waar je in voorjaar en zomer ook al op lette, zoals een beetje - of zelfs veel - oidium (echte meeldauw) in de trossen: zichtbaar als harde, onrijp gebleven bessen met donkere vlekken of zelfs 'Samenbruch', d.w.z. pitjes die in een gebroken en weer 'geheelde' bes, aan de buitenkant te zien zijn.

Dit soort oidiumbessen hadden we dit jaar, tijdens de diverse oogsten vrij veel, samen met de karakteristieke ingedroogde, kleine zwarte frummeltjes van de Schwarzfäule. In Johanniter bijvoorbeeld, maar niet minder in de Souvignier Gris.

Over de gewasbescherming tegen echte meeldauw, ook in samenhang met bescherming tegen Schwarzfäule hebben we eerder geschreven, zie bijvoorbeeld  http://wijnbouw.blogspot.nl/2012/09/oidium-dit-jaar-hebben-we-voor-het.html
en http://wijnbouw.blogspot.nl/2012/08/schwarzfaule-deel-ii-in-een-vorige.html

In deze bijdrage willen we u graag kort & praktisch wijzen op de nog slechts beperkte beschikbaarheid van het middel Exact van Bayer, genoemd in bovenstaande bijdragen en werkzaam, zowel preventief als curatief (genezend), tegen zowel Schwarzfäule als oidium. Beperkt beschikbaar, met name voor wie geen spuittlicentie heeft  (en daarom bijvoorbeeld niet ook af en toe Flint kan spuiten tegen beide).

Exact van Bayer is nog slechts tot 28 december aanstaande (2014 dus) vrij te koop. Daarna heeft met name de deeltijd-wijnbouwer wezenlijk minder middelen tot zijn of haar beschikking om serieuze aanvallen van Schwarzfäule, maar ook van oidium af te wenden. Als het echt nodig is.

Tot eind december dit jaar dus te koop, bijvoorbeeld (maar lang niet alleen) via deze link: http://www.beslist.nl/products/tuin_accessoires/r/Bayer_Garden_Exact_vloeibaar_schimmels/
 
Onze suggestie moge duidelijk zijn: het kan wat ons betreft geen kwaad om een pakje van dit spul, ook voor de toekomst achter de hand te hebben. Bij gebleken noodzaak een keer rond de bloei en/of het dichtgroeien van de trossen in de troszone: ten eerste tegen Schwarzfäule, maar ook tegen de echte meeldauw in de trossen, die soms pas laat in het jaar kan blijken.

Copyright (c) Jet Wester 2014

 

zaterdag 11 oktober 2014


Sulfitering van wijnen na vergisting

Deze week een vriendschappelijk Twistpunt. Ik had mijn doorgegiste Riesèlwijn na vergisting koud gezet, met het zwemdeksel op de wijn, en twee dagen later, d.w.z. gister, gesulfiteerd. Dat was véél te vroeg, werd me verzekerd! Acetaldehyd!
Na een beetje huiswerk over het onderwerp, blijkt de literatuur er het volgende over te zeggen.



Rode wijnen: acetaldehyd - dus wachten

Rode wijnen hebben er inderdaad veel baat bij, wanneer het acetaldehyd, een bijproduct van & na de vergisting, zeker een week vrij spel heeft in de jonge wijn.

Wat is dit vrije spel? Simpel gezegd zorgt acetaldehyd mede voor een chemische verbinding waarbij polymeren van tannines - dat zijn extra lange moleculen - gebouwd worden, die de smaakstoffen in de wijn ronder, en ook minder stroef & bitter maken. Dezelfde polymerisatie is ook goed voor de kleur(-stabiliteit) in de rode wijn. 

Te vroeg sulfiteren zorgt hier, dat dit zinvolle bijproduct te vroeg gebonden wordt aan het sulfiet, en niet meer werkzaam is: einde vrij spel. Vandaar dat bij rode wijn, zeker niet eerder dan een week na de vergisting (inclusief de malolactische vergisting) gesulfiteerd wordt. Vaak kan het zelfs later, wanneer je steeds blijft ruiken en proeven of er nog geen negatieve effecten zijn.

Maar wacht ook weer niet al te lang. Zonder sulfiet blijft de wijn, ook met het deksel erop, wel iets 'oxidatiever', d.w.z. iets meer onder de invloed van zuurstof. Op zich eventjes goed voor het bouwen van de genoemde, langere kettingen van tannines - maar zo relatief veel zuurstof in de wijn, heeft wel een eindig nut. De boel moet niet door oxidatie bruin en vies worden. Bovendien geef je met een gebrek aan sulfiet, op den duur ook allerhande foute bacteriën een kans... En ook dat willen we niet ;-)
 
 

Witte wijn met malo: diacetyl - dus wachten

Een witte wijn die een malolactische vergisting achter de rug heeft, dus een omzetting van appelzuur in melkzuur, moet eveneens minstens een week de tijd hebben, na deze tweede 'vergisting', zonder sulfiet. Het trefwoord is hier diacetyl. Dit is een nevenproduct na de malo, dat net als het acetaldehyd hiervóór, even niet gebonden moet worden door sulfiet.

Diacetyl moet zichzelf in alle rust kunnen afbouwen. Het spul zorgt anders voor zuiveltonen of zelfs zuurkool-tonen in de jonge wijn. Die je bij te vroeg sulfiteren misschien nooit meer kwijt raakt...
 
Dus: wachten met sulfiteren, en dan nog: eerst ruiken en proeven of er geen malo-tonen (meer) in de wijn zitten. Anders nog iets langer wachten... In Duitsland heet het hier: "Eine Woche Wartezeit ist bereits sehr hilfreich". Maar dat kunnen er zo wel drie worden, indien nodig...
 

 
Witte wijnen zonder malo: ga je gang

En tot slot witte wijnen waarbij je een appel-melkzuur-omzetting, een malo, juist wilt verhinderen. Omdat je het appelzuur wilt behouden: zie ook ons artikel over appelzuur en melkzuur, in de rubriek Vinificatie op dit weblog.

Er lijkt heel weinig mis mee om juist deze wijnen vroeger te sulfiteren. Wij raden dat aan, zeker bij wijnen van 'vroege' soorten als Solaris en Riesèl, die al klaar zijn met hun vergisting als de buitentemperatuur nog vrij hoog is. De temperatuur van de eindvergisting wordt daarom, wanneer je de wijn zo koud zet als buiten, minder snel afgebouwd dan bij 'latere' wijnen als van Johanniter of Cabernet Blanc.

En dat geeft een beetje een risico. Want als die temperatuur na vergisting langere tijd boven de 17 graden blijft, loop je het risico van een spontane, beginnende omzetting in de wijn van het appelzuur in melkzuur. Een malo heeft deze 17 graden als ondergrens - en het tussentijds afbreken of laten stoppen van een malo kan de grootste, blijvende wijnfouten geven. Ook andere ongewenste bacteriën gedijen bij iets hogere temperaturen.

Vrij snel sulfiteren na de eerste vergisting voorkomt met zekerheid (het begin van) een malo, en zorgt ook verder voor een snelle microbiologische stabiliteit in de wijn.

Maar hoe zit het dan met de acetaldehyd in zo'n jonge, doorgegiste witte wijn? Het punt is, dat je dit nevenprodukt van de vergisting, bij deze wijnen niet nodig hebt, zoals bij de rode wijnen hiervóór.
 
Acetaldehyd in doorgegist wit is eigenlijk alleen een 'sulfietvreter', die het vrije sulfiet te snel zou binden, en daarmee nutteloos maken. Je zou daarom ook hier kunnen wachten met sulfiteren, tot deze 'sulfietvreter' acetaldehyd zelf al is afgebouwd.

Maar het voordeel van dit wachten wordt soms overtrokken. Het gaat maar om enkele milligrammen sulfiet die ietsje sneller gebonden raken - in de praktijk een te verwaarlozen hoeveelheid, en geen reden om een week of langer, min of meer risicovol te wachten.

De in Duitsland zeer bekende wijnbouw-deskundige en adviseur Volker Schneider (zie http://wijnbouw.blogspot.nl/2012/08/zenmaster-of-wine-het-loopt-al-mooi.html ) zegt hierover in zijn boek, op blz. 58 het volgende:

... Deshalb werden Weissweine traditionell nach Abschluss der Gärung umgehend geschwefeld. Diese handwerkliche Regel hat auch Heute noch Gültigkeit, wenn man einen unerwünschten BSA [=Malo] zu unterbinden beabsichtet. [...] Richtig ist zweifellos, dass in den ersten Tagen nach Ende der Gärung der SO2-Bindungspartner Acetaldehyd geringfügig reduziert wird, sofern er überhaupt in relevanten Konzentrationen vorliegt. In der Praxis schlägt sich diese Minderung in nur wenigen mg/l in der SO2-Bilanz nieder und ist ohne weit reichende Bedeutung. Dies ist ein Beispiel dafür, wie theoretisch richtige Aussagen in ihren realen Tragweite verzerrt interpretiert werden können.


Wij voelen ons door deze en dit soort relativeringen, die deel uitmaken van de Duitse wijnbouwcultuur, voldoende gesterkt om zeker het vroege, doorgegiste wit, al na een dag of twee na vergisting te sulfiteren. Talloze Spitzenweine gingen ons voor...


Literatuur

Volker Schneider, Önologische Aspecte früchtiger Weine. Die Rolle von Oxidation und Reduktion. Oostenrijk, AV-Buch 2008

Steidl, Robert, Kellerwirtschaft. Oostenrijk, Agrarverlag 2001

Steidl, Robert en Georg Leindl, Biologischer Säureabbau. Oostenrijk, Ulmer / Argrarverlag 2002


Copyright (c) Jet Wester 2014