Amsterdam, iepenhoofdstad van de wereld
Onlangs waren we een klein weekje in Amsterdam. De lente was mooi op gang. De kastanjes ontvouwden hun blad als kleine, sierlijke waaiers; de lariksen kregen kwastjes en zelfs de platanen lieten al wat leven zien.
We waren op zoek naar het groen. En
vonden mooie tuintjes op de westelijke stadseilanden (Bickerseiland,
Prinseneiland, Realeneiland). Bebouwde maar nog steeds verstilde kleine
eilandjes, aangelegd in de 17e eeuw. Een andere plek die we (terug)vonden was
de Hortus Botanicus in de Plantagebuurt. Een vrij kleine botanische tuin, iets van 1,2
hectare, niet meer - maar vol schatten. De tuin is een paar jaar geleden
afgestoten door de universiteit en gaat sindsdien op eigen kracht verder. Met een vriendenclub van maar liefst 9000 leden. We zaten op een erg prettig terrasje
bij de oranjerie.
In de Hortus kwamen we iets te weten wat we nog niet wisten,
maar wat ons de rest van ons verblijf in deze mooie stad met het hoofd in de
nek deed lopen. Amsterdam heeft verreweg de meeste iepen van alle steden van de
wereld. Er staan er meer dan 75.000. De iep is op zich een geliefde stadsboom. Zijn takken beginnen vrij hoog aan de stam en gaan niet wijd-uit; hij heeft bovendien niet een heel dichte kruin. Hij heeft alleen één nadeel. Hij is gevoelig voor een schimmel, de beruchte iepziekte - in het buitenland bekend als de Dutch Elm Disease. Nederland is iepenland, en ook de ziekte wordt daarom met ons land geassocieerd. De schimmel is tot nu toe zo medogenloos gebleken dat er zelfs in een stad als Amsterdam niet één iep meer staat van vóór 1920. Alle iepen van de stad zijn in een tijdsspanne van honderd jaar minstens één keer vervangen.
Internationaal zijn alle ogen nu gericht op de Nederlandse oplossing voor deze 'Nederlandse' ziekte. En er worden goede vorderingen gemaakt. Precies zoals de Nederlandse wijnbouw stoelt op de ontwikkeling van schimmelresistente kruisingen van de vitis vinifera, is men in de bomenwereld druk bezig om voor de iep schimmelresistente kruisingen te ontwikkelen. De toekomst lijkt veelbelovend. De eerste exemplaren zijn uitgeplant in diverse steden, op diverse continenten. De stad als proeftuin. Er gebeuren veel geweldige dingen in de wereld. Waarvan het een voorrecht is er weet van te hebben.
Copyright (c) Jet Wester 2012
