dinsdag 23 juli 2013


Gescheinsbotrytis in Solaris II

In een vorig artikel suggereerden we dat de inmiddels beruchte misbloei in Solaris misschien veroorzaakt wordt door botrytis: een schimmel dus, in de trosjes, tijdens en nog vóór de bloei. Onze suggestie was verder dat dé manier om deze hypothese te testen is: blad wegnemen in de troszone, vóór de bloei, en een anti-botrytismiddel (Teldor) spuiten op de trosjes. Als we gelijk hebben – d.w.z. als de hypothese klopt - is daarmee de misbloei in essentie opgelost. En kan Solaris verder als een geschikte druif voor onze wijngaarden. Op naar het wespenprobleem! (Zie daarvoor overigens http://wijnbouw.blogspot.nl/2013/07/wespenmiddel-deel-ii-in-een-vorige.html ) 

Het artikel mocht rekenen op bijval van Solarisboeren, die ook dit jaar weer een meer of minder ernstige misbloei in de soort hebben. Voor één collega waren we zelfs veel te voorzichtig geweest in onze formuleringen: er werd een tweet de wereld ingestuurd met als strekking dat botrytis in Solaris geen hypothése was, maar keiharde realiteit!

Natuurlijk is het strikt genomen zo, dat hypotheses getoetst worden (in dit geval met Teldor) en niet hypothese-af zijn omdat iemand dat zegt. Mooie boel zou dat worden, in de wetenschap...

Maar begrijpen doen we de verzuchting wel. We hebben inmiddels foto’s van de misbloei in Solaris van een wijngaard die meedoet in het proefproject druivensnoei, en waarop een misbloei te zien is die niet veroorzaakt werd door kapjes die niet afgeworpen werden of iets dergelijks.  Je ziet overal (!) waar misbloei geweest is, een verschrompeling, een bruin en zwart worden van halve en kwarten van trosjes, ook van de trossteeltjes. Het lijken daarmee inderdaad typische botrytisfoto’s. Hier komen er een paar:

 

 

 






 
De foto's zijn representatief voor de misbloei die we in deze wijngaard in Solaris zagen (900 planten) - al zag gelukkig niet alle Solaris er zo slecht uit. 

Op grond van de foto's en de misbloei die we in levenden lijve zagen, is de suggestie voor Solaris alleen maar des te stelliger: volgend jaar tien tot veertien dagen vóór de bloei blad dunnen in de troszone en vervolgens Teldor spuiten.  


Copyright (c) Jet Wester 2013-07-23
 

donderdag 18 juli 2013

Warm zomerwerk

De zomer staat op het ogenblik vol aan. Temperaturen van rond de 25° tot 29°, deze en komende week. De wijngaard vindt het prima, en groeit als een speer.

Het werk van nu betreft dan ook in de eerste plaats het toppen van de loofwand, wanneer de scheuten boven de bovenste draden, door hun lengte dreigen te breken.

Ook het wegnemen van blad en okselscheuten (dieven) in de troszone is nu, na de bloei aan de orde; het meest aan de kant van de ochtendzon. (Dieven boven de troszone mogen blijven, om later in het jaar fris blad aan de wijngaard te kunnen toeleveren.)


Wanneer je de bladdunning in de troszone met de hand doet, is het niet gek om ook de jonge trosjes die je tegenkomt even aan te tikken of los te schudden, zodat de resten van kapjes en meeldraden uit de tros vallen. Zulke resten zijn bij vochtig weer - zelfs bij langdurige dauw - een mogelijke haard van infectie met botrytis, en spuiten met een anti-botrytismiddel als Teldor is met dit erg warme weer eventjes minder verkieselijk.
 

En daarmee raken we tegelijk aan een typisch zomerprobleempje: wanneer kun je gewasbescherming spuiten, als de temperatuur meer dan een week lang boven de, zeg, 25° is? En: is spuiten met zulk weer eigenlijk überhaupt wel nodig?

 

Vroege ochtend of avond?

Eerst de vraag wanneer gespoten kan worden. De marges zijn bij dit soort temperaturen maar smal, omdat een bespuiting bij deze temperaturen gauw tot verbranding kan leiden. In de avond, of zeer vroeg is de ochtend zou kunnen, maar zelfs dat bevelen we niet aan wanneer de voorspellingen echte hitte geven. Als het per sé moet, lijkt de avond, als de temperatuur onder de 19° is gezakt nu de betere optie. Er is vrij veel dauw op het ogenblik, wat de vroege ochtend minder geschikt maakt voor het spuiten, wegens de verdunning van de middelen op de plant. Wanneer je in de avond, vóór de dauw aan spuit, en het middel krijgt nog de kans om te drogen en deels in te trekken, zal de dauw de werkzame stoffen eerder goed verdelen dan doen afspoelen. Maar nogmaals: bij dagtemperaturen boven de, zeg, 23°, alleen spuiten als het moet.
 


Is gewasbescherming bij dit warme, droge weer nodig?

Bij hoge temperaturen en geen neerslag, zie je de luchtvochtigheid door de tijd heen gestadig dalen. Dat is gunstig voor het gewas, dat dan veel minder infectiedruk van met name de echte meeldauw of oidium zal kennen. Je ziet dan ook dat een oidium-voorspeller als deze http://www.vitimeteo.de:8080/oidium/Station16/oidium.shtml
wanneer er geen neerslag in het verschiet is, steeds minder risico laat zien.
 

Als die luchtvochtigheid echter oploopt, door toch wat regen of mist (zoals volgende week, vanaf donderdag), is het opletten geblazen. Vochtig-warm, broeierig benauwd weer is oidium-weer, waarin de nauwelijks zichtbare, primaire infectie kan optreden. Voor de eigenlijke uitbraak van de schimmel, daarna, is zelfs helemaal geen vocht meer nodig. Regen werkt dan zelfs tegen: het doet de oidiumsporen afvloeien naar de grond. Oidium, echte meeldauw, is dus een beetje tricky, juist in de hoge zomer, en op zich is een spuitbeurt, preventief, net vóór de regen of mist dus verstandig. Met een middel als Exact na juli; tot die tijd kan er in principe nog een keer zwavel gespoten worden. (Zwavel na juli geeft kans op wijnfouten, met name Böcksers.) Hoewel: het middel Exact is eigenlijk ook nu al te verkiezen, omdat het naast oidium ook Schwarzfäule bestrijdt, een schadelijke schimmel die vooral gedijdt bij temperaturen boven de 25°.



En voor de volledigheid:

- Bij de voorspelling van grotere (warme) natheid is ook een anti-botrytismiddel als Teldor in de troszone een keer aan de orde: zeker 1 x vóór de trossen dichtgroeien.

- Je zou bij dit alles ook preventief kaliumfosfiet kunnen bijmengen, tegen de valse meeldauw, al heeft deze laatste schimmel eigenlijk veel meer regen nodig om zich te vestigen. Spuiten in de hoge, op zich droge zomer is daarmee met name bedoeld voor de bestrijding van oidium en Schwarzfäule, in het geval er een tijdelijk hogere luchtvochtigheid (broeierig weer) in het verschiet is.



En ja, wie bepaalt dit alles? U, beste wijnbouwer. Het zijn uw eigen ervaring en Fingerspitzengefühl die uitsluitsel moeten geven over een mogelijk spuitmoment. Wij zelf zien voor onze hoek van het land een kans op vrijdagavond (19-7) of zaterdag vroeg, omdat zaterdag in de voorspelling nu even iets minder heet zal worden (voorspeld is 22°-23°). Daarna zal het waarschijnlijk een kwestie zijn van wachten tot na de paar mm regen van volgende week, wanneer ook de temperaturen wat meer getemperd worden.


Houvast

En voor wie graag wat houvast heeft in deze dingen, of prijs stelt op vergelijkings-materiaal: op de navolgende website wordt de veiligheid beoordeeld, per dag, van het spuiten van kunstmest. Ook dat is een middel dat risico op verbranding geeft, of in de woorden van de website zelf:

   "Het spuiten van vloeibare meststof is net zo weersafhankelijk als het spuiten van
   gewasbeschermingsmiddelen. Voor een goed spuitbeeld en uniforme verdeling
   moet het droog zijn en niet te hard waaien. Het gewas moet droog zijn en na het
   spuiten moet het een tijdje niet regenen zodat de meststof niet direct afspoelt. Als
   het erg warm en zonnig is, bestaat de kans op bladverbranding. Voor goed
   bemesten is het dus van belang te anticiperen op de weersverwachting."

De website is daarom wellicht te gebruiken als referentie, ook voor een wijnbouwer: http://www.agroweeradvies.nl/fruitteelt/bemesting-kunstmest_spuiten



Bedenk echter dat zulke voorspellers nooit in de plaats mogen komen van het gezonde (wijn)boerenverstand. Als het tegen de 25 graden gaat lopen is spuiten in het gewone geval af te raden, en zeker bij zonnig weer. En dan nog: als de zomer aanstaat, steeds liefst de randen van de dag opzoeken.

 
 


Copyright (c) Jet Wester 2013

 

woensdag 17 juli 2013

Wespenmiddel deel II

In een vorige bijdrage maakten we melding van een bestrijdingsmiddel op basis van spinosad, dat is toegelaten voor de biologische teelt, en dat experimenteel ingezet kan worden tegen wespen in vroegrijpe druiven als Solaris, Rondo, zelfs nog Pinotin.

Intussen heeft collega-wijnbouwer Jeroen van der Eng in Frankrijk ruim rondgekeken om het bedoelde middel te bemachtigen. Helaas zonder succes. Van dezelfde collega echter ook de tip om uit te kijken naar een ander merk van hetzelfde spul, namelijk Conserve.

Voor België (en wellicht Nederland) is Conserve te bekomen bij één van deze webwinkels. Franstalig:
Nederlandstalig:
http://www.tuinadvies.be/shop/product.php?id=1281
 
Voor Nederland kun je het hier proberen:  
http://www.zaadhandelvanderwal.nl/nl/shop/gewasbeschermingsmiddelen_en_ongediertebestrijding/sub,2/pid,5047/conserve_garden
 
Grotere verpakking:
http://www.zaadhandelvanderwal.nl/nl/shop/gewasbeschermingsmiddelen_en_ongediertebestrijding/sub,2/pid,5048/conserve_garden
 
Succes & weet dat je ervaringen bijzonder welkom zijn!

Met - nogmaals - dank aan collega Jeroen van der Eng.

Copyright (c) Jet Wester 2013