dinsdag 20 januari 2015

Woelmuizen


Onlangs satellietbeelden uit de ruimte: Friesland als prairie-landschap, dor en kaal. Oorzaak is een muizenplaag, die het grasland hectaren lang en breed kapotmaakt. De muizen graven gaten en vreten massaal aan de wortels van het grasland, tot er een bruine, dode pulp overblijft. Hier een artikel met foto, en ook een filmpje van de immer sympathieke verslaggeefster Pauline Broekema: http://nos.nl/artikel/2013042-muizen-veranderen-friesland-in-prairie.html


Hoewel we niet in Friesland waren, en dus ook geen verstekelingen hebben kunnen meenemen, is er bij ons, in de Arnhemse wijngaard - in de zwartstroken om precies te zijn - op dit moment ook een plaagje, van woelmuis. Per druivenplant, Johanniter en Souvignier gris, zo'n drie of vier muizengaten, om de stam heen: oost, west, noord en zuid. Zachte winter na zachte zomer na zachte winter schijnt een veroorzaker te zijn - naast het feit dat de muizen een cyclus hebben die neigt naar ééns in de vijf jaar een explosie van aantallen.

De woelmuizen op onze wijngaard hebben als uitvalsbasis voornamelijk de gangen van de mol, die nu in winterslaap is, maar die we langs de druiven gedogen, want mollen eten geen wortels maar emelten oftewel engerlingen - die op HUN beurt wel aan de wortels zitten. Mollen als Nützlinge dus, om een Duits wijnbouw-woord te gebruiken.

Maar dan ook woelmuizen als Schädlinge. Ze vreten aan wortels, en kunnen ook penwortels bovenaan doorknagen. Moezelvriend Harald Steffens, wijnbouwer en blogger, schreef al eerder over een (gelukkig nog beperkte) schade van de woelmuis in één van zijn wijngaarden; de link is hier:
http://www.steffens-kess.de/cms/2009/06/03/sechs-auf-einen-streich/


Wat is er aan te doen? Je kunt, zoals ook Steffens al aangeeft, als een Oostenrijkse Landwirt proberen op enthousiaste wijze hun kleine domme hersentjes in te slaan: http://www.hausmaus.at/SpatenWuehlmausHerausschlagen01.htm

Andere methode is het inspuiten van de gangen met koolzuur (zwaarder dan lucht, dus verstikkend) of koolmonoxide (giftig), bijvoorbeeld na aanschaf van een soortgelijke machine: http://www.deboerdrachten.nl/bestrijdingsmiddelen_/ongedierte_bestrijding/mollenbestrijding_20/5040354/Mauki-Mollenbestrijder-type-MAUKI-H-6-5-pk/
Met dank aan Job Huisman, Wijnboerderij 't Heekenbroek, voor doorgeven van deze link - en nog een heleboel meer...


Wat wij op dit moment zelf proberen, is om de gaten aan de ene kant van de zwartstrook, met ruim aarde eromheen, op een brede schop te nemen, omgekeerd terug te gooien en een trap na te geven. Verstoren dus. De gaten aan de andere kant van de zwartstrook krijgen een beetje van een speciale muizen-lekkernij ingestrooid, in de hoop dat de muizen die lekkerder vinden dan wortels.


Of iets hiervan helpt, zal blijken in het voorjaar, bij de uitloop - of dus het gebrek aan uitloop...


Theoretisch kan er ook een lichtpuntje zijn. Sommige druivensoorten (het wordt van Solaris wel gezegd) kunnen soms baat hebben bij een flinke, verjongende wortel-snoei - zoals ook van Japanse bonzaï bekend. Zelfs penwortels mogen daarbij op een zekere diepte doorgenomen worden. 


We hopen natuurlijk dat het euvel op deze manier toch ten goede zal keren. Maar meer nog hopen we op de allerbeste manier die de natuur zelf heeft om woelmuizen (en overigens ook ander schadelijk gedierte, als Suzukii-fruitvliegen) aan te pakken, namelijk: even een flinke vorstperiode. Februari moet éven z'n best doen.


We zullen verslag doen van de schade, of het gebrek aan schade, in het voorjaar. Dan kunnen we een betere inschatting geven, wat de woelmuis in ons land doet met een wijngaard. De onze, om precies te zijn. AU!


Copyright (c) Jet Wester 2015