Wilde wijnen...
In ons vorige artikel (zie hieronder) schreven we over het werk in de wijngaard, in maart en
april. Hier ook een link: http://wijnbouw.blogspot.nl/2014/03/lente-in-de-wijngaard.html
In dit stuk nemen we opnieuw de arbeid in het vroege voorjaar onder de loep, maar nu in de (witte) wijnkelder. We zullen ons onderwerp overigens niet al te technisch benaderen dit keer. Eerder een tikje filosofisch...
In dit stuk nemen we opnieuw de arbeid in het vroege voorjaar onder de loep, maar nu in de (witte) wijnkelder. We zullen ons onderwerp overigens niet al te technisch benaderen dit keer. Eerder een tikje filosofisch...
Het assembleren (of blenden)
Maart, maar vooral ook april zijn heerlijke tijden voor een
wijnmaker. De witte wijnen zijn nu meestal klaar om geassembleerd te worden (of juist niet, en dus als mono-cépage de wereld in te gaan), en ook het precies
afstellen van het zoet of restzoet in een wijn is nu aan de orde. Restzoet kan worden bijgesteld door het bijmengen, bij een droge wijn, van een
preciese hoeveelheid halfzoete of zoete wijn. (Of omgekeerd: een hoeveelheid droog bij zoet of halfzoet.) Restzoet kan ook
worden verkregen door het bijmengen met bewaard en vaak een winter lang
ingevroren (en naar zijn aard mierzoet!) druivensap, dat werd achtergehouden na de
voorklaring, vóór vergisting. En dat liefst ook werd vóórgefilterd alvorens de
vriezer in te gaan. Beide methoden geven wat je kunt noemen authentiek restzoet
of restsuiker aan een wijn - vaak toch de liefste wens van de wijnboer.
En daarna kan gebotteld worden.
Proefpanels
Het assembleren van je wijnen kan behoorlijke
vormen aannemen. We hebben het geluk, en het grote plezier, om ook in bevriende
wijngaarden uitgenodigd te worden voor proefpanels, waarbij per wijn
een aantal assemblage-voorstellen ter tafel komen, in de vorm van een x-aantal,
vaak half gevulde glazen, geprepareerd met diverse mogelijke assemblages en
zoet-toevoegingen. De zuurbalans ligt in dit stadium meestal al vrij vast, zodat
die nu vaak geen aparte parameter van betekenis meer is (behalve
natuurlijk wanneer de blendingpartners zélf erg verschillen in zuurgraad -
zoals soms tussen zoet en droog).
De aard en samenstelling van zo'n proefpanel - vaak tot zo'n
tien proevers, soms iets meer - bepaalt welke kant het opgaat met je wijnen,
dit jaar. Het ene panel heeft misschien ook restaurateurs in zijn gelederen,
van restaurants in de omgeving waar de wijnen op de kaart staan. Ook eigenaren
van winkels waar de wijnen verkocht gaan worden, en wijnschrijvers, flinke
liefhebbers/consumenten - of immer hooggeachte conculega's van andere
wijngaarden zijn vaak graag geziene gasten.
Wat niet betekent dat de collectieve, gemiddelde smaak van
een proefpanel altijd ook de uiteindelijke wijn bepaalt. Wanneer het panel dit
jaar een beetje erg commercieel is in zijn oordeel - flink veel restzoet,
zoveel mogelijk tropische fruitsalade in de aromatiek - in plaats van een
groter aandeel mineraliteit bijvoorbeeld - kan de wijnboer/in gerust beslissen
om het toch maar nét even iets anders te doen.
Schermutselingen
En soms leidt zo'n verschil van oordeel zelfs aan de
proeftafel tot wat schermutse-lingen tussen de proevers. Rosé's lokken dat soms uit. Want wat zoek je in een rosé? Een eenvoudige terraswijn,
die alle aardbeien die technisch mogelijk zijn, met graagte omhelst? Of heb je
inmiddels een beetje kennis opgedaan van bijvoorbeeld ook de recente Zuid-Franse,
ambitieuze projecten, waarbij geprobeerd wordt om de rosé als
wijnsoort in de adelstand te verheffen, met serieuze, complexe terroir-wijnen? Soms zilt, zoals sommige uit Bandol, soms kruidig, bijvoorbeeld van Corsica.
We hebben het genoegen zelf vrij heerlijke, interessante (maar oei, ook
prijzige) voorbeelden te kennen van de
wijngaarden van de appelation Bellet, tot vandaag binnen de gemeentegrenzen van de mooie
plaats Nice.
Wat wil je?
En dat is waar deze bijdrage dus éigenlijk over gaat. Je
kunt met je wijnen allerlei kanten op. Maar welke kant kies je? Of misschien beter:
in welke richting wil je je bekwamen?
Het is onze ervaring dat dit 'bekwamen' zeker niet alleen
een praktische aangelegen-heid is, maar duidelijk ook een theoretische. Deze
winter hebben we ons opnieuw onledig gehouden met een aantal serieuze, vrij
filosofische boeken over de wijnen uit de Noordelijke (vaak Duitse)
aanbouwgebieden. Duitse en Engelse boeken, met een focus op met name de
Riesling en zijn theoretische onderbouwing. Het is een literatuur voor de
liefhebber, die jammergenoeg in ons eigen, Nederlands-Vlaamse taalgebied
niet bestaat.
Nu zou er - vinden wij - niets leuker zijn dan ook in onze
eigen taal, en gericht op onze eigen situatie, zo'n soort filosofieboek te
schrijven. Of te lezen. Bij gebrek daaraan, kunnen we (voorlopig, voorlopig)
een lijstje geven met een paar belangrijke buitenlandse boeken. En dat zullen
we ook doen, zo. Maar we willen niet nalaten om op deze plek toch ook alvast even een klein, eigen
stukje te reproduceren, over wat wij met onze eigen wijnen willen. Het werd deze week geschreven, en is bedoeld als 'bijsluiter' bij onze witte wijnen van dit jaar, die binnenkort gebotteld worden.
We publiceren het ook hier, niet omdat het stukje nu zo verschrikkelijk veel diepgang zou hebben (het is geschreven voor de argeloze liefhebber), of omdat wij zo geweldig goed bezig zijn, maar wel om te laten zien - voor zover u dat niet wist - dat er ook heel ándere wijnwerelden zijn, om je in te begeven; werelden waarin je je niet gauw zult vervelen, en zelfs dingen leren kunt. Zeker als je flauw & moe bent van alle chocola- en vanille-smaken van de hedendaagse supermarktwijnen.
We publiceren het ook hier, niet omdat het stukje nu zo verschrikkelijk veel diepgang zou hebben (het is geschreven voor de argeloze liefhebber), of omdat wij zo geweldig goed bezig zijn, maar wel om te laten zien - voor zover u dat niet wist - dat er ook heel ándere wijnwerelden zijn, om je in te begeven; werelden waarin je je niet gauw zult vervelen, en zelfs dingen leren kunt. Zeker als je flauw & moe bent van alle chocola- en vanille-smaken van de hedendaagse supermarktwijnen.
En denk niet te gauw dat wijnen, op onze leest geschoeid,
niet ook commercieel kunnen zijn. Eén van onze grote voorbeelden
(en helden) is Reinhard Löwenstein van het bedrijf Heymann-Löwenstein in Winningen aan de Moezel. Als
er één wijnboer is van wie de wijnen verguisd worden, in het Rieslingdomein, is hij
het wel ('smerig en vies!'). Tegelijkertijd, en dat is het mooie, is hij met zijn bedrijf in zeer goeden
doen, horen zijn wijnen tot de meest exclusieve Rieslings ter wereld - en zijn
ze alleen beschikbaar in het hoogste prijssegment. Als ze nog niet zijn uitverkocht...
Daarom hier ook een tipje van de sluier van onze eigen filosofie; het visitekaartje bij de witte wijnen van 2013. Als kort voorbeeld van een 'andere' manier van werken. En naar wij hopen ter inspiratie...
Tot zover het stukje. Wilde stukjes, wilde wijnen.
Wilt u meer weten van deze manier van werken? Lees het boek van Reinhard Löwenstein. Want schrijven kan hij ook. Hier is een link: http://www.amazon.de/Terroir-Weinkultur-Weingenuss-einer-globalen/dp/3440117928/ref=tmm_hrd_title_0?ie=UTF8&qid=1395749768&sr=8-1
Of laat u in met de licht mysterieuze Captain Cork. Hij heet in het echt Manfred Klimek, en dit is zijn boek: http://www.amazon.de/Captain-Cork-ultimativ-Allgemeine-Einf%C3%BChrungen/dp/3833835850/ref=sr_1_1?s=books&ie=UTF8&qid=1395749234&sr=1-1&keywords=captain+cork
De klantenrecensies van de beide voorgaande boeken zijn op Amazon.de het meest verhelderend.
Captain Cork heeft overigens ook een weblog, dat dagelijks wordt aangevuld, als een dagblad: http://www.captaincork.de
Een kameraad en opvarende van het 'schip' van Cork is de co-auteur van het boek voornoemd, Rainer Balcerowiak. Deze ex-oostblokker bedient zich graag van de 'soosjalisties-demokratiese' taal van voormalig links-radikale jongens en meisjes, maar ondertussen heeft hij wel iets te vertellen over wijn: http://www.amazon.de/Das-demokratische-Weinbuch-Rainer-Balcerowiak/dp/393883918X/ref=sr_1_2?s=books&ie=UTF8&qid=1395749234&sr=1-2&keywords=captain+cork
Overigens, wanneer Balcerowiak probeert iets over Nederland te vertellen komt hij wel behoorlijk in de knoei. Drenthe ligt in Limburg, dat soort informatie. Dus niet onfeilbaar, deze meneer. Maar veel is interessant, en het brengt je verder dan waar je was. En daarbij: hoeveel keus hebben we, als we de diepte in willen over de wijnbouw en wijnmakerij?
Ook hij heeft een weblog: http://genuss-ist-notwehr.de/
Een boek dat een beetje tegenviel, juist op het vlak van de filosofische onderbouwing (want die bleek razend saai) was dit: http://www.amazon.de/Die-Avantgarde-deutschen-Winzer-Erzeuger/dp/3865814271/ref=sr_1_5?ie=UTF8&qid=1395749389&sr=8-5&keywords=slow+wine
Op zich een vreemde zaak, want juist in dit boek komt een aantal van onze goede Duitse vrienden op een ruime manier aan bod. Martin Müllen, Weingut von Racknitz, Heymann-Löwenstein... We hebben er op dit weblog links en rechts over geschreven. Koop het boek dus vooral, maar laat de in- en uitleiding voor wat ze zijn.
En hier laten we het even bij. Een andere keer meer!
Copyright (c) Jet wester 2014
Jet Wester
Witte wijnen 2013
Fijne witte
wijnen, droog en mineraal. De Souvignier Gris is de meest kruidige, gemaakt van
trossen die niet wit zijn en niet blauw, maar rood. Deze rode kleur van de
bessen is hét kenmerk van een vin gris.
Daarnaast een Riesèl van de antieke rivierklei in Drempt in de Achterhoek: een
nieuwe variant van de Rieslingdruif, geschikt voor onze breedtegraad. En een Johanniter,
eveneens een Rieslingsoort, maar dit keer van de oeroude minerale zandgrond
van de Veluwezoom bij Arnhem-Noord.
De wijnen zijn gemaakt
naar modern, Duits Rieslingmodel. Het zijn ambachtelijke wijnen, opgevoed in roestvrij stalen vaten. Ze krijgen
alle tijd om zich te ontwikkelen en te rijpen - zonder interventies. Meestal
zijn ze gereed in april van het volgende jaar.
Onze wijnen zijn
niet goed vergelijkbaar met de wijnen uit de supermarkt. Ze zijn complex, met flinke
(Riesling-)zuren, en doen eerder denken aan ernstige, vaak wilde boutiquewijnen
van bijvoorbeeld de Terrassenmoezel, of van de nog zuidelijker rivier de Nahe.
Het is een stijl
van wijnmaken die de wijnen niet wil polijsten, of 'mooi' maken. Hoeken en
kanten zijn voor een wijn heel acceptabel - als ze bijdragen aan wat deze wijngaard,
in dit oogstjaar aan eigenheid kan laten zien. Het is als beeldhouwwerk - maar
dan inclusief een stuk van de rots waar het beeld uit voortkwam. Noem het terroir...
Tot zover het stukje. Wilde stukjes, wilde wijnen.
Wilt u meer weten van deze manier van werken? Lees het boek van Reinhard Löwenstein. Want schrijven kan hij ook. Hier is een link: http://www.amazon.de/Terroir-Weinkultur-Weingenuss-einer-globalen/dp/3440117928/ref=tmm_hrd_title_0?ie=UTF8&qid=1395749768&sr=8-1
Of laat u in met de licht mysterieuze Captain Cork. Hij heet in het echt Manfred Klimek, en dit is zijn boek: http://www.amazon.de/Captain-Cork-ultimativ-Allgemeine-Einf%C3%BChrungen/dp/3833835850/ref=sr_1_1?s=books&ie=UTF8&qid=1395749234&sr=1-1&keywords=captain+cork
De klantenrecensies van de beide voorgaande boeken zijn op Amazon.de het meest verhelderend.
Captain Cork heeft overigens ook een weblog, dat dagelijks wordt aangevuld, als een dagblad: http://www.captaincork.de